Hayvansal Ürünlere Çok İhtiyacımız Var! Mı?

Yazar: Taha İlbak

Et ve hayvansal ürünler kültürümüzün çok büyük bir yerini kaplıyor. Çoğunlukla öğünlerimizi et etrafında planlıyoruz. Oysa hayvansal ürünler beslenmemizi sağlamak için en kötü ve verimsiz opsiyon. Kişisel hayatlarımız, gittiğimiz marketler, ulaşabildiğimiz ürünler bu tüketim kültürü içinde geliştiği için en kolayı bildiğimiz gibi geliyor. Bu yazıda hayvansal ürün tüketmeyi azaltmamız neden önemli ve bunu sadece düşünme şeklimizi değiştirerek nasıl çok büyük oranlarda gerçekleştirebiliriz bunu anlatacağım.

Etik Tüketim

İnsanlar olarak hayvanlara uyguladığımız muameleler için haklı bir gerekçemiz yok. Bknz. Hayvanların neden hakları vardır. Hayatta kalmaya çalışan bir birey olarak düşününce ise cevap biraz daha farklı. Kendi varlığımızı sürdürebilmek için tüketmek zorundayız. İçinde bulunduğumuz koşullara göre bu tüketim etik olabilir. Yani mutfak bütçesi dar bir insanın en ucuz sütü tercih etmesi ile 5 yıldızlı otellerde kalan birinin kafes yumurtası tercih etmesi farklı şeyler. Bu noktada herkesin kendi koşullarını değerlendirip tüketim alışkanlıklarını etik açıdan değerlendirmesi gerekiyor. Günümüz Türkiye’sinde hepimizin aydan aya geçindiğini düşünsek bile zaten alacağım cüzdanın deri olup olmaması üzerine düşünmek ahlaki bir sorumluluk. Tükettiğimiz her hayvansal ürünün endüstriyel tesislerde acı çeken bir hayvan demek olduğunu bilerek bütçesel kararlarımızı değerlendirmeliyiz.

Hayvansal Ürünler & Çevre

Hayvansal ürün tercihi hayvanlara zarar vermesi dışında ekolojik açıdan da oldukça kötü. Milyarlarca hayvana cehennem gibi bir hayat yaşatmak için kısıtlı tarım alanlarımızı yem için ayırıyoruz. Dünyadaki tatlı su kaynaklarının %27’si hayvancılığı sürdürmek için kullanılıyor. Karşılığında elde ettiğimiz kalori miktarı ise oldukça düşük. Yem için kullandığımız tarım alanlarını insanlara ayırsaydık toplam kalori üretimimizi %70 artırabilirdik, yani 3.5 milyar insanı daha beslememiz mümkün olurdu. Daha verimsiz üretimle daha az insanı besliyoruz ve bunun, ormansızlaşma, devasa emisyonlar gibi iklim krizini körükleyen sonuçları var. Endüstriyel hayvancılık ve iklim değişikliği hakkında detaylı okuma için Bknz. Endüstriyel hayvancılık ve iklim değişikliği

Ne Yapabilirim?

Yapılabilecek ilk şey tükettiğimiz ürünleri yeniden düşünmek. Kahvaltıda her gün yumurta / şarküteri yemeden sağlıklı ve doyurucu beslenmenin mümkün olduğunu ben çok geç fark ettim. Tereyağının birçok muadili var, daha ucuza farklı lezzetler, pişirme şekilleri deneyimlemek mümkün. 3 litre inek sütü almak yerine 3 çeşit süt almak hem daha mantıklı hem daha iyi. Bunlar gibi sorularla beslenme şeklimizi yeniden kurgulamak oldukça kolay. Alışkanlıklarımız çoğunlukla öyle öğrendiğimiz için oradalar ve değişebilirler. Kendi düşünme sürecimin bir diğer etkisi de aslında yemeği ne kadar et merkezli kurguladığımı görmek oldu. Bu pek tabii ki kişisel ancak farklı malzemelerin öne çıktığı menüler düşünmek, yemek bütünüyle yeni bir deneyim ve etik tüketimin bence en keyifli yanlarından. Alışveriş sepetine et ve diğer hayvansal ürünler yerine ekleyebileceğiniz mantar, sebze, kuruyemiş vb ürün miktarı da şaşırtıcı.

Giyim, eğlence gibi, hayvansal ürünlerin sadece prestij/imaj için tercih edildiği alanlarda ise alışkanlıklarımızın değişmesi tüm eziyeti bitirebilir. Kürk pazarı her yıl hızla küçülüyor. Yunus parkları, fayton gibi eğlenceler eskiden otantik, lüks deneyimlerken bugün azalarak bitme eğilimindeler. Cüzdanın gerçek deri olmasına anlam yüklemeyi bıraktığımız gün deri cüzdan üretilmeyecek çünkü gerçekten artık ihtiyacımız yok. Bu gibi ürünler / deneyimler sadece talebe bağlı olarak var ve düşünme şeklimizin değişmesi ile ortadan kaybolabilirler.

Sonuç

Hayvansal ürünler hayvanlara ve çevreye korkunç zararlar veriyor. Hayatımızda bu kadar yer tutmaları çoğunlukla kültürel ve düşünme şeklimizi değiştirerek bunu çok ciddi oranda azaltmamız mümkün. Tüm tüketimimizi etik prensipler ile gerçekleştirmek bir çoğumuz için maddi olarak karşılanabilir olmasa dahi bütçemiz içerisinde vereceğimiz kararlar ile milyonlarca hayvanın hayatını değiştirebiliriz.